Speelveld

‘Bijzondere positie van waterbouwers’

De Nederlandse waterbouwsector kent een grote verscheidenheid aan bedrijven en werkzaamheden. Enkele bedrijven zijn actief binnen een mondiaal speelveld waar de waterbouwexpertise veelal op grote projecten wordt ingezet. Een aantal bedrijven werkt in verschillende Europese landen aan taken als baggeren, kust- en oeverwerk en havenontwikkeling. De meeste Nederlandse waterbouwbedrijven zijn werkzaam op de Nederlandse markt, waar gewerkt wordt aan opgaven op het gebied van waterveiligheid, wateronderhoud en waterbeheer. Groot- en kleinschalig baggerwerk, vaargeulonderhoud, constructieve waterbouw, etc. De belangrijkste opdrachtgevers zijn daarbij de publieke opdrachtgevers Rijkswaterstaat, waterschappen, provincies, gemeenten en havenbedrijven. Zowel in Nederland als in het buitenland wordt zowel zelfstandig, in hoofd- of onder aanneming of in combinaties gewerkt.  

Waterbouwwerkzaamheden

De Vereniging van Waterbouwers benadrukken de bijzondere positie van de waterbouwsector in het maritieme cluster. Deze bijzondere positie vraagt bij de overweging van beleidsmaatregelen en wet- en regelgeving om rekening te houden met het specifieke karakter van de waterbouwwerkzaamheden. Immers veel van de lopende thema’s gaan uit van vervoer(prestaties)/logistieke keten/ladingstromen. Deze uitgangspunten zijn niet 1-op-1 te vertalen naar de waterbouwpraktijk. Waterbouwers zorgen ervoor dat Nederland droge voeten houdt en dat er in Nederland gewerkt en gerecreëerd kan worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld door het onderhoud aan vaarwegen en watergangen, aanpassing en uitbreiding van (natte) infrastructuur, de ontwikkeling en het onderhoud van natuurgebieden, de versterking van dijken en de aanleg van nieuw land. 

Waterbouwvloot (zeegaand en binnenvaart)

Niet alleen de specifieke waterbouwwerkzaamheden zijn onderscheidend van de vervoersketen/de ladingsstromen. Ook de atypische vloot van de waterbouwers die deze werkzaamheden mogelijk maakt is onderscheidend. Waterbouwers hebben een aanzienlijke en zeer diverse waterbouwvloot. De vloot valt zowel onder de zee- als binnenvaart. Hierdoor kunnen de werkschepen en drijvende werktuigen van de waterbouwers niet zonder meer vergeleken worden met reguliere koopvaardijschepen c.q. reguliere binnenvaartschepen. Dit vraagt bij de overweging van beleidsmaatregelen en bijvoorbeeld technische wet- en regelgeving om rekening te houden met het specifieke karakter van de waterbouwvloot. 

Het materieel dat de waterbouwer voor de uitvoering van waterbouwkundige werken inzet, wordt veelal in de bedrijfstak zelf ontwikkeld, meestal in samenwerking met gespecialiseerde scheepswerven en toeleveranciers (in Nederland). Hierdoor hebben de vloot en de activiteiten van de bedrijven een kapitaalintensief karakter. Er heeft zich in de laatste jaren een enorme schaalvergroting van het materieel voorgedaan. Daarnaast wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van duurzaam (emissie-arm en emissieloos) materieel.

Aanbestedingspraktijk waterbouw

Waterbouwers zijn zowel onderdeel van het maritiem cluster als ook van de bouwketen. Hierin staat niet het schip maar het werk/project centraal. Een werk/project wordt gegund via een aanbestedingstraject. Stringente contractuele verplichtingen om binnen een bepaald tijdsbestek een project op te leveren en eisen met betrekking tot duurzaamheid zijn hiermee onlosmakelijk verbonden. Al deze duurzaamheidsambities dienen zowel nationaal als ook internationaal goed op elkaar afgestemd te worden, waarmee een level playing field ontstaat en zodat ze elkaar kunnen versterken. De waterbouwers kunnen daarmee hun toegevoegde waarde inzetten om bij te dragen aan de gestelde maatschappelijke doelen.