‘Schoolvoorbeeld van bodemgestuurd werken’

In opdracht van Waterschap Scheldestromen en met financiering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma wordt de circa 5,2 kilometer lange dijkversterking bij het Zeeuwse Hansweert uitgevoerd door de combinatie Answest (Van Oord en KWS Infra). Grondstromen, hergebruik en circulariteit zijn cruciale aspecten bij dit project. Daisy Ansems (grondstromen- en omgevingscoördinator) en Tijmen Boersma (werkvoorbereider) van Van Oord, benadrukken het belang van efficiënt omgaan met grondstromen en het hergebruik van materialen.

In opdracht van Waterschap Scheldestromen en met financiering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma wordt de circa 5,2 kilometer lange dijkversterking bij het Zeeuwse Hansweert uitgevoerd door de combinatie Answest (Van Oord en KWS Infra). Grondstromen, hergebruik en circulariteit zijn cruciale aspecten bij dit project. Daisy Ansems (grondstromen- en omgevingscoördinator) en Tijmen Boersma (werkvoorbereider) van Van Oord, benadrukken het belang van efficiënt omgaan met grondstromen en het hergebruik van materialen.

Beiden waren vanaf het begin betrokken bij de bouwteamfase van dit twee-fasencontract, waarin ze grondstromen onderzochten om te beoordelen of hergebruik mogelijk was. Daarbij moesten ze rekening houden met regelgeving en technische aspecten. In de verkenningsfase heeft de opdrachtgever uitgebreid vooronderzoek gedaan naar de aanwezigheid van kleisoorten en de milieukundige aspecten zijn door de combinatie in beeld gebracht.

Efficiëntie

Door efficiënt gebruik te maken van materialen streeft de combinatie naar een verlaging van benodigde hoeveelheden materiaal. Boersma legt uit dat er in opdracht van het waterschap (opdrachtgever) een bodemkwaliteitskaart is laten opstellen, specifiek voor het project. “Door deze bodemkwaliteitskaart kunnen we grond zo efficiënt mogelijk binnen het project hergebruiken in plaats van het af te voeren. Hierdoor hoeven ook minder materialen aangevoerd te worden, waardoor het project nog duurzamer gerealiseerd wordt.”

Door in het voortraject uitgebreid technisch en milieukundig onderzoek uit te voeren, is geïnventariseerd dat geschikte klei uit de bestaande dijk als erosiebestendige laag kan worden ingezet. Klei die niet voldoet aan de strenge eisen voor dijkenklei wordt gebruikt als kernmateriaal. De combinatie zorgt ervoor dat de vruchtbare bestaande teelaarde wordt hergebruikt als nieuwe toplaag en overtollige grond afkomstig uit agrarische percelen wordt in overleg teruggeven aan de boer.

Een andere voorbeeld van efficiënter gebruik is het ruwer maken van het buitentalud met toepassing van een hoog/laag-steenzetting, zodat de kruinhoogte omlaag kan en er minder zand benodigd is. Of het versprongen aanbrengen van de damwandprofielen waardoor er minder staal benodigd is.

Het project bij Hansweert toont het belang aan van zorgvuldig grondstromenbeheer, hergebruik van materialen en nauwe samenwerking tussen de betrokken partijen. Ansems en Boersma benadrukken dat deze zaken leiden tot minder aanvoer en minder hinder, wat ook bijdraagt aan duurzaamheid en een lagere MKI.

Technische uitdagingen

De uitdaging in de eerste fase is vooral van logistieke aard. Er is namelijk besloten om alle materialen over water aan en af te voeren om het dorp zo veel als mogelijk te ontlasten van zware transporten. “Om dit mogelijk te maken, leggen we twee laad- en loslocaties aan”, geeft Ansems aan. ”We hebben hier te maken met getijden in de Westerschelde, waarbij efficiëntie en veiligheid van groot belang waren.” “Er zijn ook technische uitdagingen”, vertelt Boersma. “Zoals het omgaan met slikken en het waarborgen van constructieve veiligheid bij de aanleg van de laad- en loslocaties.” Deze aanleg vereist een continue monitoring van de bouwvolgorde, vervorming van de damwanden en inklinking van de bodem. Dit is van belang zodat de veiligheid van de constructie gedurende de realisatiefase is gewaarborgd. Een belangrijk aspect om de veiligheid te waarborgen, is het toepassen van een zinkstuk die een zeer hoge treksterkte kan opnemen. Dit voorkomt dat de instabiele ondergrond bezwijkt.

Ansems benadrukt als laatste de rol van omgevingsmanagement en het contact met omwonenden en stakeholders. Ze plaatst regelmatig updates in de BouwApp om betrokkenen op de hoogte te houden over de voortgang van de dijkversterkingswerkzaamheden.

Meer informatie: